Model komparatora i arkusze oceny ryzyka w projektach PPP
Na zlecenie PARP zespół ekspertów, składający się z przedstawicieli spółki Doradca oraz Fundacji Centrum PPP opracował podręcznik metodyki komparatora PPP i analizy ryzyka wraz z narzędziami analitycznymi, na które składają się:
- model komparatora PPP, oraz
- arkusze oceny ryzyka w ramach projektów PPP.
Wzorzec komparatora to narzędzie, które pozwala na samodzielne sprawdzenie, czy planowane przedsięwzięcie PPP przyniesie korzyści w stosunku do samodzielnej realizacji projektu przez podmiot publiczny oraz na ocenę różnych opcji realizacji projektu. Ma ono charakter uniwersalny, czego skutkiem są pewne uproszczenia w wyliczeniach np. przychodów czy kosztów projektu. Z drugiej strony „przetestowane” mogą być różne formy przedsięwzięć podejmowanych na podstawie ustawy o koncesji na roboty budowlane lub usługi oraz na podstawie ustawy o ppp, z wszelkimi konsekwencjami dotyczącymi wzajemnych rozliczeń i transferów majątku.
Drugim zaproponowanym narzędziem jest zestaw arkuszy, służących analizie i alokacji czynników ryzyka w ramach projektu PPP. Punktem wyjścia jest „długa lista” ryzyk, ocenianych pod względem potencjalnego wpływu na przedsięwzięcie. Istotne czynniki ryzyka są przypisywane stronom partnerstwa, co powinno ułatwić ich analizę i ocenę, czy zobowiązania z tytułu projektu będą powiększać dług publiczny. Dla czynników tych stworzono propozycję układu rejestru ryzyk – narzędzia, które może stać się podstawą dla systemu zarządzania ryzykiem w projekcie partnerstwa.
Tak w podręczniku, jak i w samych narzędziach, przyjęto perspektywę strony publicznej, która może wykorzystać wyniki analiz ryzyka oraz komparatora na różnych etapach przygotowania przedsięwzięć PPP. Wzorzec analizy ryzyka znajdzie swoje zastosowanie w ramach analiz jakościowych oraz przy tworzeniu założeń ekonomiczno-finansowych projektu. Komparator można wykorzystać przy tworzeniu koncepcji, analizach i wdrażaniu przedsięwzięcia PPP. Dotyczy to zwłaszcza projektów stosunkowo prostych, dla których w oparciu o wyniki komparatora i analiz ryzyka możliwe jest:
- wybór formuły partnerstwa (po sprawdzeniu, że model ten jest bardziej korzystny od samodzielnej realizacji projektu);
- wpracowanie realistycznych założeń przedsięwzięcia PPP, w tym oczekiwań pod adresem partnerów prywatnych;
- sprawdzenie, czy projekt może nie powiększać długu publicznego;
- optymalizacja struktury przedsięwzięcia – korzyści stron, wkładów, finansowania;
- testowanie skutków propozycji partnerów prywatnych;
- przygotowanie ogłoszeń o PPP;
- przeprowadzenie oceny złożonych ofert, z punktu widzenia korzyści strony publicznej.
Dla projektów bardziej skomplikowanych zaproponowany model komparatora może pełnić funkcję pierwszego przybliżenia wyników, a także wzorca, według którego można budować bardziej złożone analizy porównawcze.
Narzędzie pozwala na wyliczenie efektu finansowego oraz ekonomicznego (na podstawie tzw. badania kosztów-korzyści) planowanego projektu oraz efektów finansowych, osiąganych przez podmioty realizujące projekt – osobno przez stronę publiczną oraz prywatną. To właśnie pozwala na optymalizację założeń przedsięwzięcia. Kolejne wyliczenia mogą odzwierciedlać rosnącą dokładność założeń.
Od strony technicznej komparator stanowi model zbudowany w arkuszu kalkulacyjnym, który dzięki kolejnym przeliczeniom pozwala na oszacowanie różnic między wariantami przedsięwzięcia. Narzędzie prowadzi użytkownika przez cykl realizacji projektu i wskazuje konieczność przyjęcia niezbędnych dla danego wariantu założeń. Wszelkie dane wprowadzane są do jednego arkusza – panelu wprowadzania danych; pozostałe obliczenia prowadzone są przez model bez ingerencji użytkownika. Makra automatycznie dostosowują model do opcji wybranych przez użytkownika – dotyczy to tak wybranego spośród kilkunastu opcji wariantu PPP (lub modelu tradycyjnego), jak i liczby lat fazy budowy oraz eksploatacji.
Właścicielem praw autorskich do podręcznika i narzędzi jest PARP. Z tego względu może je pobrać właśnie ze stron PARP: tutaj.
Inne publikacje z grupy Baza wiedzy
- Model komparatora i arkusze oceny ryzyka w projektach PPP
- Jak dostosować zatrudnienie do realnych potrzeb firmy
- Rynek usług doradczych 2013
- Raport Strategic Trends 2013 - E-I Consulting Group
- Rynek usług doradczych 2009
- Ekonomiczno-finansowe aspekty przedsięwzięć PPP
- Strategie prywatnych inwestorów w projektach PPP
- Wnioski z PPPK - transport miejski
- Społeczno-prawne aspekty ustawy o PPP